TAVI Nedir?
TAVI (Transkateter Aortik Kapak İmplantasyonu), aort kapak darlığı olan hastalar için uygulanan cerrahiye alternatif minimal invaziv bir tedavi yöntemidir. Aort kapağı, kalpten vücuda temiz kanı taşıyan ana damar olan aortanın çıkışında yer alır ve ciddi darlık durumlarında kan akışı engellenir.
TAVI işlemi, hasarlı veya daralmış aort kapağının yerini alacak yeni bir biyolojik kapak yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir. Cerrahi bir kesiye ihtiyaç duymadan, genellikle kasık veya göğüs bölgesinden bir kateter yardımıyla yapılan bu işlem, özellikle açık kalp ameliyatı için uygun olmayan veya yüksek risk taşıyan hastalar için geliştirilmiştir.
Aort Kapak Darlığı ve Tedavi Gerekliliği
Aort kapak darlığı, kalbin sol karıncığından çıkan kanın vücuda iletilmesini sağlayan aort kapağının daralması durumudur. Bu daralma, kan akışını zorlaştırarak kalbin daha fazla çalışmasına neden olur ve zamanla kalbin yorulmasına yol açar. Yaşlanmaya bağlı kireçlenme (kalsifikasyon), doğuştan gelen kapak anormallikleri (biküspit aort kapağı gibi) ve bazı enfeksiyonlar, aort kapak darlığının başlıca nedenleridir.
Hafif aort darlığı genellikle belirti vermezken, ilerleyen vakalarda nefes darlığı, göğüs ağrısı, bayılma ve yorgunluk gibi semptomlar görülebilir. Bu belirtiler, kapak darlığının kalp üzerindeki etkisine bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi edilmediğinde ise aort kapak darlığı, kalp yetmezliği, ani kardiyak ölüm ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşe neden olabilir.
Ciddi aort kapak darlığı bulunan ve semptomları giderek kötüleşen hastalarda tedavi zorunlu hale gelir. Açık cerrahi yöntemler bazı hastalar için uygunken, yüksek riskli veya açık ameliyata uygun olmayan hastalarda TAVI, etkili bir tedavi seçeneği olarak öne çıkar.
TAVI Nasıl Yapılır?
TAVI işlemi öncesinde hastanın genel sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Bu aşamada ekokardiyografi, anjiyografi ve diğer görüntüleme teknikleriyle kalbin ve damarların durumu incelenir. İşlem genellikle lokal anestezi veya hafif sedasyon altında gerçekleştirilir. Kateter adı verilen ince bir tüp, genellikle kasıkta bulunan femoral arterden kalbe doğru yönlendirilir. Bazı durumlarda subklavyen arter (köprücük kemiği altı) veya göğüs duvarı üzerinden işlem yapılabilir.
Kateterin ucunda sıkıştırılmış halde bulunan biyolojik kapak, daralmış aort kapağının üzerine yerleştirilir. Balon veya kendiliğinden genişleyen mekanizmalar yardımıyla yeni kapak açılarak yerleştirilir. Bu işlem sırasında eski kapak sıkışır ve devre dışı bırakılır. Yeni kapak, kanın akışını sağlamak üzere aktif hale gelir. Kateter çıkarıldıktan sonra giriş yeri kapatılır ve hasta gözlem altına alınır. İşlem genellikle 1-2 saat sürer ve iyileşme süreci açık cerrahiye kıyasla oldukça hızlıdır.
TAVI Kimlere Yapılır?
TAVI işlemi, özellikle açık kalp ameliyatı için uygun olmayan veya cerrahi risk taşıyan hastalar için ideal bir tedavi seçeneğidir. Genellikle 75 yaş üstü yaşlı hastalarda uygulanır, ancak ciddi aort darlığı bulunan ve yaşam kalitesi düşen genç hastalarda da tercih edilebilir. Eşlik eden hastalıkları (böbrek yetmezliği, kronik obstrüktif akciğer hastalığı gibi) olan veya cerrahi sonrası komplikasyon riski yüksek olan hastalar için uygun bir yöntemdir. Bununla birlikte, işlemin uygulanabilirliği hastanın damar yapısına, genel sağlık durumuna ve kalp kapak hastalığının ciddiyetine bağlıdır.
TAVI Riskleri
Her tıbbi müdahalede olduğu gibi, TAVI işleminin de bazı riskleri bulunmaktadır. En sık görülen risklerden biri kanamadır. İşlem sırasında veya sonrasında giriş yerinde veya çevresinde kanama oluşabilir. Kalpteki elektriksel sistemin etkilenmesi sonucu bazı hastalarda kalp bloğu gelişebilir ve kalıcı bir kalp pili gerekebilir. Ayrıca, işlem sonrası enfeksiyon riski mevcuttur ve bu durum ciddi komplikasyonlara yol açabilir. İşlem sırasında nadir de olsa beyin damarlarına pıhtı gitmesi sonucu felç oluşabilir. Kateterin yerleştirildiği arterlerde hasar meydana gelebilir veya yeni yerleştirilen kapakta sızıntı veya işlev bozukluğu oluşabilir. Bu riskler nedeniyle işlem öncesi ve sonrası hastanın titizlikle takip edilmesi önemlidir.
TAVI Faydaları
TAVI işlemi, birçok hasta için hayat kalitesini artıran ve ciddi semptomları hafifleten bir tedavi seçeneğidir. Açık kalp ameliyatına göre daha az invaziv bir yöntem olduğu için iyileşme süresi kısadır. Çoğu hasta işlemden birkaç gün sonra taburcu edilir ve birkaç hafta içinde günlük yaşamına dönebilir. Özellikle nefes darlığı, göğüs ağrısı ve yorgunluk gibi semptomlar hızla azalır. TAVI, ciddi aort kapak darlığı nedeniyle yaşam kalitesi düşen hastaların hem fiziksel hem de psikolojik iyilik halini artırabilir. Ayrıca, açık cerrahiye uygun olmayan yaşlı ve yüksek risk grubundaki hastalarda ölüm oranını düşürmesi açısından önemli bir tedavi seçeneğidir.
Sık Sorulan Sorular
TAVI işlemi ne kadar sürer?
TAVI işlemi genellikle 1-2 saat sürer, ancak işlem süresi hastanın durumuna ve uygulama yoluna bağlı olarak değişebilir.
TAVI sonrası hastanede ne kadar kalınır?
Hastalar genellikle 2-5 gün içinde taburcu edilir. Bazı durumlarda bu süre, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak uzayabilir.
TAVI sonrası iyileşme süreci nasıldır?
TAVI, minimal invaziv bir yöntem olduğu için iyileşme süreci oldukça kısadır. Çoğu hasta birkaç hafta içinde normal aktivitelerine dönebilir ve nefes darlığı gibi semptomlarında hızlı bir iyileşme görülür.
TAVI işlemi sırasında hasta uyutulur mu?
TAVI işlemi genellikle lokal anestezi veya hafif sedasyon altında gerçekleştirilir. Bu, işlem sırasında hastanın konforunu sağlar ve komplikasyon risklerini azaltır.
TAVI sonrası ilaç kullanımı gerekir mi?
Evet, işlem sonrası kan sulandırıcı ilaçlar kullanılması genellikle önerilir. Bu ilaçlar, pıhtı oluşumunu önlemek için hayati önem taşır ve doktorun belirlediği süre boyunca düzenli olarak alınmalıdır.
TAVI işlemi herkese yapılabilir mi?
TAVI işlemi, yalnızca uygun hastalarda yapılır. İşlem için hastanın genel sağlık durumu, damar yapısı ve aort kapak darlığının derecesi değerlendirilir. Yüksek riskli hastalar için önerilen bir yöntem olsa da, düşük riskli hastalar için de uygun olabileceği durumlar vardır.
TAVI işleminde yerleştirilen kapakların ömrü ne kadardır?
Yerleştirilen biyolojik kapakların dayanıklılığı genellikle 10-15 yıl arasındadır. Ancak bu süre, hastanın yaşına, sağlık durumuna ve yaşam tarzına bağlı olarak değişebilir.
TAVI sonrasında nelere dikkat edilmelidir?
Hastaların düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeleri, fiziksel aktivitelerini aşamalı olarak artırmaları ve kan sulandırıcı ilaçlarını düzenli şekilde kullanmaları gerekir. Ayrıca enfeksiyon belirtileri konusunda dikkatli olunmalıdır.
Referans: TAVI
